arcam

Romeins classicistische neo-stijl
In 1877 deed Artis een grote grondaankoop voor het realiseren van een aquariumgebouw. G.B. Salm, eerder al de architect van onder andere de Artis-Bibliotheek en de ‘Ledenlokalen’, maakte in samenwerking met zijn zoon Abraham Salm een eclectisch ontwerp. Abrahams invloed is te zien in de gevel die in Romeins-classicistische neo-stijl is vervaardigd. Door deze gevel en tevens de enorme trappartij, de zuilen en de koepel, is het een opvallend gebouw. Het aquarium was destijds het modernste en het grootste van de wereld.

Gescheiden functies
De verschillende programma-onderdelen leidden tot een tweedeling van het gebouw in de lengte. Langs de straatkant bevinden zich de meeste werkruimten en aan de tuinkant zijn de aquaria gesitueerd. Het gebouw steunt op 1740 houten palen en kon daardoor een miljoen liter water dragen. Ook de tien ton aan glasruiten voor de aquaria droegen bij aan het enorme gewicht van het gebouw. Aan de oostkant van het gebouw, in de lengteas, staat een koepel die oorspronkelijk was ingericht als collegezaal. Tegenwoordig is er een diorama te vinden dat een indruk geeft van het Texelse landschap.

Rijksmonumentenlijst en renovatie
Sinds 1972 staat het Aquariumgebouw op de Rijksmonumentenlijst. Een renovatie afgerond in 1997 heeft vooral het interieur weer in oude staat teruggebracht. Ook het Zoölogisch Museum van de Universiteit van Amsterdam is in dit gebouw ondergebracht. Het beheert zo’n vijftien miljoen objecten voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs.