De Tijdlijn van… Ariadne Onclin

Amsterdammers in Almere

29.10.20 Ariadne Onclin 8 minuten lezen

Met de komst van de Tijdlijn Amsterdam 2000-2030 nodigt ARCAM diverse specialisten uit om hun kennis en kunde te delen. Deze keer kijken we ook buiten de stadsgrenzen. Expert Ariadne Onclin (architectuurhistoricus, cohost van de podcast Landmassa en Beleidsadviseur monumenten en archeologie bij de gemeente Almere) vertelt over de geschiedenis en toekomst van de relatie tussen Almere en Amsterdam. 

Amsterdammers in Almere
Op 30 november 1976 krijgt de Amsterdamse familie De Clerk de sleutel van het allereerste huis in Almere. Vanwege de verloedering van hun buurt, de stijgende werkloosheid, de woningnood en de toename van de kleine criminaliteit hielden veel Amsterdammers het voor gezien en verhuisden naar randgemeenten zoals Almere en Purmerend. In Almere wonen tot op heden nog steeds meer geboren Amsterdammers dan in Amsterdam zelf.

Geen cultuurshock
Almere is als tuinstad ontworpen op de tekentafel en gebouwd voor geïnteresseerden uit Amsterdam en Het Gooi met ruime eengezinswoningen en een verscheidenheid aan architectonische ontwerpen en woonmilieus. Geprobeerd is de nieuwe inwoners van de stad een niet al te grote cultuurshock te geven: de eerste stadskern is ontworpen in de herkenbare architectuur van een Zuiderzeestadje. De menselijke maat, kleinschaligheid en gezelligheid staan in Almere Haven centraal. Ook in de eerste transformatie van de stad, het kantoorgebouw van de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders naar woningen, gebruikte architect Rik Lagerwaart dakpannen als ornamentiek op de gevel als verwijzing naar de Amsterdamse School.

Een architectuurwalhalla
Almere is de afgelopen veertig jaar uitgegroeid tot de achtste grootste stad van het land. Vormgegeven door grote en (toen nog) kleine namen in de architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur. Zo staat in Almere Haven het eerste gebouw van het architectenbureau Office for Metropolitan Architecture (OMA) van Rem Koolhaas, tevens het eerste gemeentelijke monument van de stad. Almere is zichzelf als overloopgemeente ontgroeid en heeft met het welstandsvrije bouwen, het (collectief) particulier opdrachtgeverschap, de vele prijsvragen, BouwRai’s en nu ook Oosterwold van Almere een architectuurwalhalla gemaakt. Architecten, maar ook juist de inwoners van Almere zelf, hebben van Almere een stad vol baanbrekende architectuur gemaakt. En hoewel Amsterdam altijd de stad zal zijn die Almere haar eerste inwoners gaf, is het voor de tweede en derde generatie Almeerders een stad met een eigen verhaal.

Arcam onderzoekt

Niet alleen de geschiedenis van Amsterdam en Almere is interessant, ook de toekomst biedt nog veel ruimte voor samenwerkingen. ARCAM zocht uit wat er mogelijk de komende jaren op de agenda staat of komt.

In de toekomst zullen Amsterdam en Almere verbonden blijven. Nu sinds drie jaar de vernieuwde A1 snelweg al zorgt voor minder reistijd met de auto, wordt de komende jaren ook de OV-infrastructuur tussen de twee steden aangepakt. Zo wordt op het traject Schiphol – Amsterdam – Almere – Lelystad de komende jaren flink gewerkt aan de weg en aan het spoor. Ook is het idee voor een metrolijn Amsterdam-Almere nog niet van tafel. De lijn zou moeten zorgen voor een verbinding waarmee je vanaf Almere Pampus met ongeveer 7 minuten op IJburg bent, met 17 minuten het werkgebied in Amsterdam Zuidoost bereikt en in 25 minuten op de Zuidas staat.

De twee gemeentes werken verder in de toekomst samen aan het verbeteren van de groene leefomgeving van de Metropoolregio Amsterdam, met onder andere het grootschalige Markermeer IJmeer project. Het Markermeer-IJmeer moet een vitaal natuurgebied worden, waar ruimte is voor economische ontwikkeling. De ambitie is om uit te groeien tot een van de grootste aaneengesloten wetlandgebieden van Europa en om te ontwikkelen tot nieuw icoon van de Nederlandse natuur midden in de Randstad. In dit zogenaamde ‘Blauwe Hart’ gaat robuuste natuur samen met een verdere ontwikkeling van recreatie en andere ontwikkelingen in de Metropoolregio Amsterdam.

Almere zal dus niet alleen door haar geschiedenis altijd verbonden zijn met Amsterdam, maar ook de toekomst biedt daarvoor garantie.

Website by HOAX Amsterdam