Eerste islamitische uitvaartgebouw van Nederland

Op begraafplaats De Nieuwe Ooster in Amsterdam Oost staat het eerste islamitische uitvaartgebouw van Nederland. Het nieuwe gebouw komt tegemoet aan de vraag onder Nederlandse en Amsterdamse moslims naar een uitvaartgebouw voor de islamitische grafrituelen. Mede door het groeiende besef onder leden van de twee grote migrantengroepen, de Turkse en Marokkaanse, dat hun vestiging in Nederland niet tijdelijk maar permanent is, ontstaat de behoefte aan nieuwe voorzieningen.

Uitgangspunten bij het ontwerp zijn het bestaande park, waar ruimte voor 1.400 graven is gereserveerd, en de oriëntatie op Mekka. Die oriëntatie geeft het gebouw een gesloten karakter, noodzakelijk om de gewenste intimiteit te kunnen waarborgen. Aan de pleinzijde vouwt de voorgevel naar binnen, waarmee een gebaar ontstaat dat uitnodigt om het gebouw binnen te gaan. Aan de achterzijde bieden grote ramen en deuren zicht op de graventuin. De overgangen tussen binnen en buiten en tussen het interieur en het park zijn vloeiend.

Het paviljoen is iets opgetild van het maaiveld, waardoor het lichter oogt. De buitengevels van Turks travertijn hebben witte dakranden en plinten van prefabbeton. Naast de hoofdentree is een wandreliëf van keramiek geplaatst dat achtereenvolgens op afstand en van dichtbij kan worden bekeken. Het oneindig doorlopende patroon van het reliëf, gebruikelijk in de islamitische ornamentiek, is een verwijzing naar de oneindigheid van de ziel, omdat de islam uitgaat van een algemene opstanding van de mensheid op de Dag des Oordeels. (ARCAM/MB)