arcam

Kunst en vriendschap
Het pand op de hoek van het Rokin en het Spui staat bekend als dat van ‘Arti’, ofwel de Maatschappij Arti et Amicitiae (= voor de kunst en de vriendschap). Voor deze Amsterdamse vereniging van beeldende kunstenaars en kunstliefhebbers werd in 1840 het gebouw Grand Salon Duport aan het Rokin gekocht en sinds die tijd heeft een aanzienlijke reeks ontwerpers aan dit rijksmonument gewerkt.

Samenvoeging

De eerste verdieping van dit pand werd in 1841 door architect M.G. Tetar van Elven verbouwd tot kunstzaal. Rond 1854 kocht Arti het erachter gelegen winkelpand aan de Kalverstraat en logement Het Wapen van Utrecht aan het toen nog ongedempte Spui. Daarna werden de gebouwen onder leiding van architect  J.H. Leliman samengevoegd. Ook van de buitenzijde werd een geheel gemaakt door alles wit te pleisteren, waardoor het leek alsof de bakstenen gevel uit natuursteen was opgetrokken. De vier beelden aan de voorgevel stellen de bouw-, beeldhouw-, graveer- en schilderkunst voor.

Gietijzer
In 1893-94 werd de indeling van het gebouw gewijzigd. Boven kwamen tentoonstellingszalen en bestuurskamers. Boven de vlakke bovenlichten in de tentoonstellingszalen zit nog altijd een enorme kap met een gietijzeren balkenconstructie. Tetar van Elven omarmde als eerste de nieuwe materialen en daardoor heeft Arti het oudste gietijzerwerk in Nederland.
Wie de sociëteit op de begane grond betreedt, valt direct het statige interieur op. Het houten plafond is in vakken verdeeld en met ornamenten beschilderd, evenals het houten meubilair, grotendeels ontworpen door de beroemde architect H.P. Berlage. Bij de restauratie van 1962-64 kwam de hoofdingang aan het Rokin en sindsdien is het aanzicht van Arti niet veranderd.