arcam

In 360 graden Arcam lichten we met regelmaat een nieuwe buurt uit. Met deze week: Het Oostelijk Havengebied! Ook nu we geadviseerd worden om thuis te blijven in verband met het Coronavirus, kan het soms fijn zijn om even de benen te strekken. Wandel dan eens door deze buurt (op veilige afstand van je medemens natuurlijk…) en ontdek het bijzondere, historische Oostelijk Havengebied.

Uitbreiding internationale scheepvaart
Het Oostelijk Havengebied bestaat voornamelijk uit kunstmatige schiereilanden die tussen 1870-1920 zijn aangelegd om de Amsterdamse scheepvaart te kunnen uitbreiden. Door de groeiende scheepvaart en een steeds voller wordend Amsterdam was de wens van een nieuwe haven aan de rand van de stad voor de hand liggend. Het Oostelijk Havengebied was het aangewezen gebied om de nieuwe haven te worden voor de internationale scheepvaart, met lijndiensten naar bijvoorbeeld Suriname, Indonesië en de Verenigde Staten.

De nieuwe haven had ook opslagruimtes en pakhuizen nodig voor de Hollandse export- en exotische importproducten. Er stonden eindeloze rijen met imponerende pakhuizen, waarvan er nu een groot aantal gerenoveerd zijn en een nieuwe functie hebben gekregen – zoals bijvoorbeeld aan de Piet Heinkade te zien is.

En nu?
Vandaag de dag kenmerkt dit gebied zich door de vele transformatieprojecten en de moderne kolossale wooncomplexen. De Oostelijke Handelskade, Piet Heinkade, Borneo Eiland, Sporenburg en Rietlanden vallen onder het huidige Oostelijk Havensgebied. Genoeg historische en moderne architectuur te vinden op dit twee kilometer lange eiland.

Het Muziekgebouw aan ‘t IJ, Piet Heinkade 3
Vanaf Arcam loop je zo, via de Kattenburgerstraat en een stukje Piet Heinkade, naar het imposante Muziekgebouw aan ’t IJ. Het Muziekgebouw is ontworpen door architectenbureau  Nielsen, Nielsen & Nielsen (3XN Architects) en is opgeleverd in 2005. De vijf niveaus bestaan grotendeels uit een glaswand rondom het gebouw. Opmerkelijk aan het ontwerp is de zwarte doos (zaal Bimhuis), die als het ware uit het gebouw steekt.

Pakhuis de Zwijger, Piet Heinkade 179
Na je ogen uitgekeken te hebben bij het moderne Muziekgebouw, wandel je verder de Piet Heinkade af naar het historische Pakhuis de Zwijger. Oorspronkelijk komt dit pakhuis uit 1933 en diende het als koelpakhuis. Het pand is een ontwerp van architect J. de Bie Leuveling Tjeenk en constructeur K. Bakker in de stijl van het Nieuwe Bouwen, o.a. te herkennen aan de betonnen draagconstructie. Het pakhuis is in 2006 volledig gerenoveerd door architectenbureau van Stigt i.s.m. Heren 5 en dient nu als thuisbasis van de culturele instelling Pakhuis de Zwijger.

De Jan Schaeferbrug, achter Pakhuis de Zwijger
Achter het Pakhuis vind je de Jan Schaeferbrug. De brug overspant de tweehonderd meter brede IJhaven tussen de Oostelijke Handelskade en de westzijde van het Java-eiland. Ontworpen door architect Ton Venhoeven, verbetert de brug de verbinding tussen het stadscentrum van Amsterdam en het KNSM-eiland en het Java-eiland.

Het Lloyd Hotel, Oostelijke Handelskade 34
Van de Piet Heinkade loop je zo de Oostelijke Handelskade op. Hier valt gelijk dit mooie hotel op. Het monumentale pand van architect Evert Breman uit 1921, is een rijksmonument. Het was bedoeld als tijdelijke huisvesting van landverhuizers die met treinen uit landen als Polen, Roemenië, Servië en Hongarije in Amsterdam aankwamen. Later heeft het nog gediend als jeugdgevangenis, waarvan de tralies nog steeds zichtbaar zijn. Het Lloyd Hotel is opvallend dankzij zijn Amsterdamse School-stijl ornamenten en decoratieve metselwerk.

Hoop, Liefde en Fortuin
Als je vanaf het Lloyd Hotel de Rietlanden in wandelt zie je een enorm wooncomplex.
Genoemd naar de drie molens die vroeger in deze omgeving stonden, telt dit complex zo’n 300 woningen. Het ontwerp van architect Rudy Uytenhaak en kunstenaar Willem Oorebeek telt maar liefst 90.000 zwarte tegeltjes.

The Whale
Van Rietlanden loop je zo Sporenburg op. Daar zorgt The Whale in de zee van laagbouw toch voor een zeer boeiende skyline. Het ontwerp van Frits van Dongen (Architekten Cie) maakt de illusie dat dit grote wooncomplex de vorm heeft van een walvis.

Borneo Architectuurcentrum
Wil je de architectuur van Borneo Eiland ontdekken? Dan kunnen onze collega’s van het Borneo Architectuurcentrum (BAC) je veel meer vertellen. Zij kunnen je alle parels laten zien van dit gebied en je nog meer vertellen over de geschiedenis van het Oostelijk Havengebied. Dus wandel er eens binnen!

Al met al is er zo, met een kleine wandeling, heel veel interessants te zien in het Oostelijk Havengebied!