360 graden Arcam
Oosterdokseiland
Wist je dat er op struikelafstand van Arcam heel veel bijzondere architectuur te vinden is? Wandel voor of na je bezoek eens een van de vele buurten in rondom ons informatiecentrum aan Het Oosterdok. Ontdek verborgen parels, transformatietopstukken, nieuwe architectuur in het bestaande straatbeeld en het verhaal achter een van de bekende wijken uit het Amsterdamse centrum.
In 360 graden Arcam lichten we wekelijks een nabije buurt uit. Met als aftrap: het Oosterdokseiland. Oosterdokseiland bestaat uit 242.955 vierkante meter en telt 280 huishoudens. Vooruitlopend op de bouw van het Centraal Station werden omstreeks 1870 in het open havenfront van het IJ drie eilanden gemaakt: het Westerdokseiland, het Stationseiland en het Oosterdokseiland. Het eiland werd voornamelijk gebruikt als spoorwegemplacement.
Van historisch stationspostkantoor naar moderne wijk
In de jaren zestig van de vorige eeuw werd op het eiland een stationspostkantoor gebouwd. Gezien de rangeerterreinen door de elektrificatie van het spoor overbodig waren geworden, was het Oosterdokseiland hiervoor de aangewezen plek. De nieuwbouw, een veelgeprezen modernistisch ontwerp van P.J. Elling, werd opgeleverd in 1968.
In de jaren negentig zette de gemeente een gefaseerde herontwikkeling van de Zuidelijke IJ-oever in gang, waarin ook het Oosterdokseiland werd opgenomen. In deze plannen werd het postkantoor van Elling afgebroken. Voor de vrijkomende ruimte op het eiland maakte architect Erick van Egeraat een masterplan (2001) dat meer aansluiting had bij de oude binnenstad. Vereist was dat de nieuwbouw lager blijft dan de voormalige PTT-hoogbouw (47 meter), en dat de hoogte van de diverse gebouwen afloopt richting station tot 31 meter.
En nu?
Dat was toen, nu is er bijna geen spoor meer te bekennen van het oude postkantoor. Het straatbeeld is gevuld met verschillende blokken, die van hoog naar laag lopen – zoals in 2001 vastgesteld. Zie jij verschil qua hoogte? Vanuit Arcam heb je perfect zicht op de gebouwen aan het Oosterdok!
Bezoek ook de noordzijde van het blok, De Ruijterkade
Eric Vökel hotelappartementen, De Ruijterkade 127
Waar vroeger alleen een klein zwart pakhuis aan de Ruijterkade stond, is het pandje nu geïntegreerd met een modern hotelgebouw. Projectarchitect Bastiaan Jongerius heeft dit pand omgetoverd tot lichte, luxe hotelkamers.
Voormalig Brandweerkazerne Oud Nico / Levi’s kantoor, De Ruijterkade 146
Dit prachtige historische pand werd in 1890 gebouwd en vormgegeven in eclectische stijl. De oude brandweerkazerne is in 2011 verbouwd naar woon- en werkruimtes door CASA architecten voor onder andere het kledingmerk Levi’s. Bij het vernieuwde ontwerp diende het karakter van de vrijstaande burcht te behouden worden.
OBA, Oosterdokskade 143
De centrale Openbare Bibliotheek van Amsterdam (OBA) is met een vloeropppervlak van 28.000 m2 de grootste van Nederland. Het ontwerp (2007) van voormalig rijksbouwmeester Jo Coenen is het middelpunt van Oosterdokseiland. Het gebouw staat op een verhoogde plint met een monumentale trap bij de ingang. De gevel is opgebouwd uit een met lichte natuursteen bekleed raamwerk, waarvan een grote luifel deel uitmaakt.
Conservatorium, Oosterdokskade 151
Het glazen Conservatorium is in 2008 toegevoegd aan het rijtje. Het nabijgelegen Centraal Station zorgt behalve voor een perfecte bereikbaarheid helaas ook voor geluidsoverlast. Niet ideaal voor een muziekopleiding… Dit probleem is opgelost door de toepassing van een zogenaamde ‘engawa’ waarbij op Japanse wijze het trappenhuis rond het gebouw is geplaatst, waardoor het tegelijkertijd als geluidsbuffer dient.
ODE, Oosterdokkade
Het finalestuk van Oosterdokseiland is nog in aanbouw, maar belooft een levendige toevoeging te worden. Het ontwerp van Ben van Berkel (UN Studio) wordt ontwikkeld door BPD, tevens de ontwikkelaar van het gehele Oosterdokseiland. Het gebouw wordt in 2021 opgeleverd.
Bruggen
Als je van ARCAM naar het Oosterdok loopt, ontgaan de bijzondere bruggen je hier zeker niet.
Dit is de Mr. J.J. van der Veldebrug, geplaatst in 1992 en ontworpen door Kerste – Meijer Architecten. Deze fiets- en voetgangersbrug verbindt de promenade langs de IJ-oevers met de binnenstad, maakt een wandelcircuit mogelijk langs de verschillende attracties in het Oosterdok en is een belangrijke ontsluiting voor de buurt.
Met de komst van ODE zullen ook de bruggen gaan veranderen en dat betekent ook een verandering voor deze wijk, zoals onlangs in Het Parool gepubliceerd werd.
Er is dus genoeg te zien in de buurt van ARCAM! Ga eens op pad in eigen stad en ontdek de parels van het Oosterdok.