arcam

Drukte en lange wachtrijen

Het Anne Frank Museum is sinds lange tijd één van de populairste musea in Amsterdam. De grote bezoekersaantallen zorgden voor drukte en lange wachtrijen. Het museum is daarom twee keer aangepast. Allereerst wordt het museum naar een ontwerp van Benthem Crouwel Architecten in 1999 uitgebreid. Daarna wordt het in 2018 nogmaals aangepast door BiermanHenket architecten. Hierbij wordt nog meer ruimte gemaakt voor het opvangen van de vele bezoekers.

Ontwerpwedstrijd

De Anne Frank Stichting schrijft in 1987 een ontwerpwedstrijd uit voor een uitbreiding van het museum. Architectenbureau Benthem Crouwel krijgt de opdracht voor de uitbreiding van het museum en de restauratie van het historische pand. Zij ontwerpen naast het historische huis een nieuw bouwvolume. Deze grenst aan de hoek van de Westermarkt en de bouw hiervan begint in 1995. In dit nieuwe deel zijn een tentoonstellingsruimte, de kassa, de museumwinkel, het café en de in- en uitgang gesitueerd. Ook zijn er meerdere studentenwoningen en kantoorruimtes voor de Anne Frank Stichting te vinden. Het gespecialiseerde team architecten restaureert het Anne Frank huis met veel aandacht en respect voor de historische architectuur.

Route

Om een zo gecontroleerd mogelijke bezoekersstroom door het museum te leiden ontwerpen de architecten een nieuwe looproute door het museum. De route leidt van het oude gebouw, door de lichte binnenplaats, naar het nieuwe gebouw. De verspringing in de verdiepingshoogte en glazen gevels creëren een open en transparant interieur. De nieuwe in- en uitgangen scheiden de looproutes van elkaar. Ook de studentenwoningen en de kantoorruimtes van de Anne Frank Stichting krijgen hun eigen ingangen.

Aansluiten

De uitbreiding van Benthem Crouwel probeert, ondanks de moderne materialen en constructie, zo goed mogelijk in het eeuwenoude straatbeeld van de Prinsengracht te passen. Het gebouw moet zo min mogelijk aandacht afleiden van het historische Anne Frank huis. De bakstenen en kozijnen volgen het kleurschema van de Amsterdamse huizen. Daarnaast refereert de detaillering en indeling van de gevel aan die van typische grachtenpanden. Door middel van een open gevel is de nieuwbouw zo veel mogelijk georiënteerd op de Westerkerk aan de zuidkant van het museum. Hiermee wordt gerefereerd aan het belang van de Westertoren voor Anne Frank tijdens haar onderduikperiode.

Aanhoudende drukte

Het Anne Frank Museum ontvangt in 2015 circa 1,2 miljoen bezoekers per jaar. Dit is meer dan de helft van de bezoekers die de uitbreiding van Benthem Crouwel Architecten aan kan. Zij zijn bij het nieuwe ontwerp uitgegaan van ca. 500.000 bezoekers per jaar. Daarom is het van belang opnieuw naar de doorstroming en ontvangstruimtes van het museum te kijken. De Anne Frank Stichting vraagt het architectenbureau BiermanHenket deze extra aanpassing aan het museum te doen.

Tweede aanpassing

BiermanHenket maakt een ontwerp waar meer ruimte voor het museum vrij komt in de bestaande bouw. De aangrenzende studentenwoningen worden daarom opgekocht. De architecten ontwerpen een nieuwe verdiepte entreehal. De Kassa, museumwinkel, museumcafé, kantoren en educatieve ruimtes worden verplaatst en krijgen een nieuw ruim ontwerp. Daarnaast breiden de architecten de bezoekersfaciliteiten uit. Ook komen er aparte toegangen voor personeel en groepen bezoekers aan de zuidelijke zijde van het gebouw. Het historische huis wordt nogmaals gerestaureerd en krijgt extra museale ruimten. In het nieuwe ontwerp worden de museale routes aangepast en verlengd. Door het hele complex zijn de installaties vernieuwd en onzichtbaar in de monumentale interieurs geïntegreerd. De aanpassingen zorgen voor een verbeterde doorstroom en intensere ervaring van het voormalige onderduikadres.

Tekst: Fieke de Groot