arcam

Nieuwe Bouwen
Deze sporthal staat op de hoek van de Apollolaan en de Stadionweg, dicht bij de plek waar het Noorder- en Zuider Amstelkanaal samenkomen. De Apollohal was, na de Openluchtschool van Jan Duiker (1930), het tweede bouwwerk in de geest van het Nieuwe Bouwen dat werd toegestaan in het monumentale Plan Zuid (1917-1925) van Berlage. De bouwwijze contrasteert sterk met de gesloten baksteenwanden van de Amsterdamse School-architectuur van Plan Zuid. Het Nieuwe Bouwen was een internationale voorhoedebeweging tijdens het interbellum. De architecten die in deze trant bouwden, streefden naar een nieuwe architectuur die de tijdsgeest – industrialisatie en technologische vooruitgang – reflecteerde, met lichte open constructies van staal, beton en glas.

Staalskeletbouw

Architect Albert Boeken (1981-1951) verwierf de opdracht voor het Apollocomplex, dat een tennis- en tentoonstellingshal, een café-restaurant en een directeurswoning omvatte. Het was eigenlijk de enige grote opdracht die hij heeft uitgevoerd en waarmee hij ook internationale bekendheid heeft verworven. Aanvankelijk was het bedoeld als semi-permanent bouwwerk dat twintig jaar zou blijven staan. Inmiddels is de Apollohal al decennia in gebruik. Boeken heeft een zo licht en luchtig mogelijke constructie gebouwd, met zoveel mogelijk daglichttoetreding. Het is een vroeg voorbeeld van staalskeletbouw: grote, vrije overspanningen door een constructie van stalen spanten. De muren hebben zodoende geen dragende functie en konden uit licht materiaal worden opgetrokken. Omdat een glaskap technisch niet mogelijk was, ontwierp Boeken een zeven meter hoge glaswand rondom de hele zaal. Tijdens het gebruik bleek de zaal te licht voor de tennissers, waarna de ramen werden verduisterd.

Renovaties

Tijdens de oorlogsjaren was de hal in gebruik als kunstijsbaan, en in 1954 werd de bioscoop Du Midi toegevoegd aan de Apollohal. Vervolgens brandde deze bioscoop in 1957 volledig uit. Architect Alexander Bodon herbouwde de bioscoop, die dienstdeed tot 1982. Tot 2004 stond het gebouw leeg. Het stadsdeel verwierf het gebouw met doel de hal tot stadsdeelkantoor te kunnen verbouwen. Door protestacties uit de buurt werden de plannen herzien en is gekozen voor het behoud van de oorspronkelijke sportfunctie en de aanbouw van twee extra gymzalen. Architectenbureau J. van Stigt heeft in 2004-2005 de Apollohal gerenoveerd. Het gebouw werd zoveel mogelijk teruggebracht in de oorspronkelijke staat en tegelijk aangepast aan de eisen van vandaag.