Autopon

Ingwersen & De Geus, 1961

Geïnspireerd door Le Corbusier
De opdrachtgever van het Autopon gebouw is Pon Automobielen, de Nederlandse importeur van Volkswagen. Het ontwerp van Ingwersen is geënspireerd op Le Corbusier’s Unité d’Habitation. Elementen als het zichtbare betonskelet, de centrale ontsluiting, de indeling van de gevel, het gebruik van het dak, de kleuren en de pijlers waarop het gebouw staat, zijn allemaal afgeleid van dit historische voorbeeld. In 2019 is Pon Holdings opnieuw neergestreken in Amsterdam, namelijk in het Noordgebouw van de voormalige Citroënshowroom aan het Stadionplein.

Volkswagens in een zwevende vitrine
Het Autopongebouw is ontworpen als een showroom voor auto’s, waarbij vooral de zwevende vitrine met daarin een fonkelnieuwe Volkswagen, de aandacht trekt. Dit is niet het enige verband tussen het gebouw en de auto, het symbool van de vooruitgang in de jaren zestig. De schaal van het gebouw en de indeling van de gevels zijn ontworpen om met een zekere snelheid en van afstand, vanuit een rijdende auto, te worden gezien. Zelfs de plattegrond van het gebouw is aangepast aan de auto. Met de bouw van Autopon wordt de haakse hoek tussen de Overtoom en de Amstelveenseweg afgezwakt tot een vloeiende, flauwe bocht. Door het gebouw uit de oude rooilijn te zetten is een goede doorstroming van het autoverkeer mogelijk. De schaal van het gebouw maakt het tot een landmark dat de oude stad verbindt met de wijken in Nieuw-West die ongeveer tegelijk met dit gebouw zijn ontwikkeld.

Van garage naar rijksmonument
Het oorspronkelijke ontwerp voorziet in 56 appartementen op de bovenverdieping. Er is een garage voor auto-onderhoud en onder het gebouw is ruimte voor 200 auto’s gerealiseerd. Pon verlaat het pand in 1977 omdat de locatie van het gebouw niet meer optimaal bereikbaar is. Een andere Volkswagendealer trekt dan in het gebouw. Anno 2020 huisvest de onderbouw een sportschool en zijn er nog steeds appartementen te vinden op de bovenste verdiepingen, hiervoor hebben oude vergaderruimtes plaats moeten maken. In 2016 is het gebouw aangewezen als rijksmonument vanwege de belangrijke historische rol die het gebouw inneemt in het straatbeeld van Amsterdam Oud-West.

Tekst: Lieke Haan

Website by HOAX Amsterdam