arcam

Een socialer Amsterdam 

In de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw nemen de sociaaldemocratische wethouders Floor Wibaut en Salomon de Miranda tal van initiatieven om Amsterdam socialer en leefbaarder te maken. Met de bouw van een groot marktterrein in het westen van de stad wil het stadsbestuur de voedselhandel centraliseren en reguleren. 

Eyecatchers van het terrein
De opzet van het terrein en de architectuur van de gebouwen worden ontworpen met de grootst mogelijke kwaliteit en representativiteit, duidelijk zichtbaar in de Centrale Markthal uit 1934. Tot eind jaren vijftig wordt veel groente en fruit per boot aangevoerd naar de havens van het terrein. Deze zijn door de decennia heen gedempt omdat groente en fruit steeds meer werd aangeleverd per vrachtwagen. Na 1980 is het terrein gemoderniseerd met de bouw van koelhuizen en een abattoir. Het ontwerp van architect Nicolaas Lansdorp is nog steeds een architectonische blikvanger op het terrein. In deze enorme markthal zijn indertijd de belangrijkste fruitgrossiers gevestigd, evenals zestig kantoren en enkele veilingzalen. Deze laatste zijn net als de imposante klokkentoren in de loop der jaren gesloopt. De markthal zelf zal dit lot worden bespaard. Een andere blikvanger op het terrein is de muurschildering op een van de gebouwen, in 1986 door Keith Haring geschilderd. De voorstelling betreft een enorm fabeldier.  

Nieuwe ontwikkelingen
In 2007 krijgt het gebouw de status van Rijksmonument, en in de toekomst kunnen bezoekers na de herontwikkeling van het terrein getuige zijn van de drukke bedoening op de marktvloer met de vestiging van startups en reeds gevestigde bedrijven. Hierbij is het de bedoeling dat de hal een publieksfunctie krijgt met onder andere horecavoorzieningen. De Nationale Maatschappij tot Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel Erfgoed (BOEi) is sinds 2016 de eigenaar van de markthal en is verantwoordelijk voor de herontwikkeling. Naast deze ontwikkelingen zal in 2021 worden gestart met de bouw van een nieuwe woonwijk. Dit zogenoemde Marktkwartier bevindt zich op het zuidelijke deel van het terrein.  

Lieke Haan