Fietsenstalling Leidseplein

ZJA, 2021

Het Leidseplein is het meest populaire uitgaansgebied van Amsterdam. Bezoekers van Paradiso, de Balie, de Stadsschouwburg, theaters en café’s parkeren sinds jaar en dag hun fiets aan het plantsoen tegenover het City Theater (het huidige Pathé City). Het parkeren van fietsen in de binnenstad is daarmee een groot probleem.

Om toch nog gebruik te kunnen maken van stoepen en pleinen is er door de gemeente beleid ontwikkeld om straten en pleinen vrij te houden van gestalde fietsen. De stalling moest hierdoor geconcentreerd en ondergronds gaan plaatsvinden. Architectenbureau ZJA kreeg samen met Ballast Nedam de opdracht om een ondergrondse fietsenstalling te bouwen onder het Kleine-Gartmansplantsoen.

De hagedissen
Het plantsoen waaronder de fietsenstalling huist, was al de locatie voor een herkenbaar openbaar kunstwerk van hagedissen. Dit werk uit 1994, Blaauw Jan genaamd, was gemaakt door Hans van Houwelingen. Het symboliseert de overlevingskunst en wederopstanding van droomachtige wezens die de stad bij dag en nacht verrijken. De titel Blaauw Jan verwijst naar een herberg die in de 17e en 18e eeuw op de Kloveniersburgwal om de hoek gevestigd was. Deze herberg had een binnenplaats met een heuse dierentuin waar leeuwen, emoes, Afrikaanse en Aziatische vogels en reptielen te zien waren. Als onderdeel van de herontwikkeling heeft Hans van Houwelingen de entree van de fietsenstalling ontworpen.

Pyloon
De trap naar beneden wordt links gesierd door een granieten kromme wand, die doet denken aan een stuwdam, en rechts een bakstenen ‘tweede helft’ van de brug in Amsterdamse Schoolstijl (brug 198). Deze brug was inspiratie voor het plaatsen van een tweede verlichtingspilaar (pyloon) gebouwd met vertanding in het metselwerk en met hetzelfde siersmeedijzer als de eerste lantaarn uit 1913. De bakstenen muur loopt zigzaggend door langs de noordgevel en geeft een groot contrast aan het hypermoderne design van de stalling. De botsing van ‘oud’ en nieuw geeft de ruimte een sculpturaal gevoel. De samenwerking tussen kunstenaar en architect is hiermee duidelijk zichtbaar.

 

Website by HOAX Amsterdam