arcam

Modernistisch Zuidoost

De oorspronkelijke opzet van de Bijlmermeer, een stadsuitbreiding ten zuidoosten van Amsterdam, is gebaseerd op het gedachtegoed van de ‘Congrès Internationaux d’Architecture Moderne’ (CIAM) waarvan de Zwitserse architect Le Corbusier het boegbeeld was. Als reactie op de organisch gegroeide, negentiende eeuwse industriële steden was het credo licht, lucht en ruimte en scheiding van de functies wonen, werken en verkeer, hetgeen werd vertaald door een plan bestaande uit flats in het groen.

Stadsvernieuwing en renovaties

In reactie op een opeenstapeling van problemen, heeft Amsterdam Zuidoost vanaf eind jaren negentig een grote vernieuwingsoperatie ondergaan waarbij meer dan de helft van de oorspronkelijke hoogbouw is gesloopt en vervangen door laag- en middelhoogbouw. In het Bijlmermuseum zijn de oorspronkelijke principes van het functionele wonen nog het best bewaard gebleven. Deze honingraatflats, waarvan de Grubbehoeve er één is, zijn gebouwd tussen 1969 en 1971 en recentelijk gerenoveerd.

Transparant karakter

In het geval van de Grubbehoeve heeft een groep ‘Bijlmerbelievers’, verenigd in de KJEB (Koop Je Eigen Bijlmer), ervoor gezorgd dat de flat is blijven staan. Bij de renovatie is de helft van de woningen verbouwd tot koopwoningen, wat heeft geleid tot een grotere diversiteit van woningtypen. Nieuw zijn bijvoorbeeld de woon-werkwoningen, ontstaan door doorzonwoningen op de eerste verdieping te koppelen aan werkruimten in de plint. Door de trappenhuizen, entrees en poorten ruimer te maken, heeft de flat in zijn geheel een transparanter karakter gekregen.

Collectieve ruimte

Als knipoog naar de idealen van de oorspronkelijke Bijlmer zijn in het midden van de Grubbehoeve een deel van de typerende collectieve ruimte en droogloop behouden. Mede door dit soort details is in het Bijlmermuseum nog altijd de sfeer te proeven van de ‘stad van de toekomst’ die de Bijlmer had moeten zijn.