Het Stenen Hoofd
1902
De voormalige havenpier Het Stenen Hoofd stamt uit het jaar 1902. Deze pier en de daarop gebouwde loods zijn tot 1968 gebruikt voor de overdracht van goederen van aangemeerde schepen op vrachtwagens en treinen. Het Stenen Hoofd bestaat uit een bak zand in het IJ die gedragen wordt door maar liefst 11000 palen. Eind jaren ’70 is vanwege instortingsgevaar de loods afgebroken en is de kop van de pier afgegraven. Met deze ingreep is de kenmerkende lagune ontstaan waar nog altijd de restanten van de betonnen fundering te zien zijn.
Bijzondere stadsnatuur
Langs de kademuren van Het Stenen Hoofd is een bijzondere biodiversiteit ontstaan. Een groot aantal (beschermde) muurplanten hebben hier hun plek gevonden, waaronder een grote populatie Schubvarens en de zeer zeldzame Steenbreekvaren en Blaasvaren. Onder botanici staan de kades bekend als een waar muurplantenreservaat. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de kademuren deel uit maken van de Hoofdgroenstructuur van Amsterdam. In dit beleidsstuk heeft de Gemeente Amsterdam alle groengebieden opgenomen die waardevol zijn voor de stad.
Stichting
Tegenwoordig verzorgt de Stichting Het Stenen Hoofd een divers programma van activiteiten op het terrein, waaronder het populaire filmfestival Pluk De Nacht. De stichting zet zich in voor het behoud van het gebied als ruige rafelrand van de stad en pleit ervoor het terrein te behouden voor de buurtbewoners en voor kleinschalige culturele activiteiten.
Brug of tunnel
Op de locatie van het Stenen Hoofd staan respectievelijk een brug of een tunnel gepland. Samen vormen ze één van de vijf maatregelen die ervoor moet zorgen dat er meer voetgangers en fietsers, snel en gemakkelijk de overkant kunnen bereiken. Het definitieve besluit hierover zal na 2020 worden genomen. In 2015 ontwierp XOOMlab een Nieuwe Magere Brug ter gelegenheid van de tentoonstelling ‘Over de brug’. Een ontwerp voor een mogelijk brug vanaf het Stenen Hoofd ligt dus al klaar.