KNSM-Park

Hans Veldhoen BV, Mien Ruys, 1955

Groene oase

Het KNSM-park, echt groot is het niet, wordt aan de korte zijden begrensd door de nieuwbouwcomplexen Piraeus en Hofhaus – van respectievelijk de architecten Kollhoff & Rapp en Diener & Diener. Aan de lange zijden wordt het groen geflankeerd door een laag woon-werkgebouw en, aan de overzijde van de KNSM-laan, door Loods 6. De grote populieren in het park ogen beduidend ouder dan de nieuwbouwcomplexen – ze stammen dan ook uit een vorig leven van het eiland. Het park was namelijk al in functie toen het eiland nog echt dat van de KNSM (Koninklijke Nederlandse Stoomboot Maatschappij) was, van de haven. Schepen voeren er af en aan, talrijke kranen losten er vracht en mensen scheepten er in voor overzees avontuur.

‘Bielzen Mien’

In de jaren ’50 werd midden op het eiland een park voor personeel en reizigers gerealiseerd. Men kon er de wachttijd doden, buiten eten, rusten, genieten van het groen – dat wat men doorgaans in parken doet. Voor het ontwerp tekende Mien Ruys. In de foto van de oude situatie vallen de diagonale paden al op die langgerekte vorm van het park doorbreken. Zelfs de rechthoekige fontein met de beeldengroep Amphitrite was er toen diagonaal geplaatst. Die schuine lijnen zijn bepalend voor het werk van Mien Ruys, evenals hoogteverschillen en het gebruik van bielzen, wat haar de bijnaam ‘Bielzen Mien’ bezorgde. De landschapsarchitecte was autodidact, begaf zich in Modernistische en socialistische kringen, en propageerde heldere vormen in de tuin- en landschapsarchitectuur. Ze combineerde dit met rijke beplantingsplannen met opvallend veel vaste planten. Ruys wilde met haar tuinontwerpen vooral identiteit toevoegen. Gemeenschappelijk gebruik van tuinen was haar ideaal.

Herontwikkeling

Met de herontwikkeling in de jaren ’90 van het KNSM-eiland tot wooneiland bleef maar een klein deel van het park intact. Mien Ruys ontwierp het opnieuw. Ze nam daarbij de oude vijver als centrum en ook enkele van de grote populieren werden in het nieuwe plan ingepast. De diagonale looproutes zijn er nog altijd en via een opening in het woonblok ‘Pireaus’ zijn het park en de binnentuin visueel met elkaar verbonden. De overgang hiertussen wordt bepaald door een serie kolommen. Dit is een kunstwerk van Arno van der Mark.

Website by HOAX Amsterdam