Majellakerk

Architectenbureau J. van Stigt, Jan Stuyt, 1925

Geïnspireerd door Byzantijnse architectuur
De Gerardus Majellakerk is een voormalige Rooms-katholieke kerk aan het Ambonplein in de Indische buurt in Amsterdam-Oost. De kerk, gebouwd in 1925, is ontworpen door architect Jan Stuyt als middelpunt van een katholiek complex, waar ook woningen, een klooster en twee scholen toe behoren. Zoals bij veel van zijn kerken is het ontwerp van de Gerardus Majellakerk een verwijzing naar de Byzantijnse Kerken die Stuyt tijdens een bedevaart naar Palestina in 1903 bezocht, met name de Aya Sophia in Istanboel. De belangrijkste verwijzing naar de Byzantijnse architectuur is de grote twaalfzijdige vieringtoren. In het oorspronkelijke ontwerp is ook een westtoren opgenomen maar deze is echter nooit gebouwd. De kerk is opgetrokken uit roodbruine baksteen in staand verband gemetseld en heeft naar de koepelrand grote, ronde vensters en witgeschilderd pleisterwerk. Verder zijn neo-Romaanse kenmerken terug te vinden in de detaillering.

Van kerk naar verhuurbare ruimte
Vanaf de jaren ’30 wordt men geconfronteerd met problemen rond de instandhouding van het gebouw. Het feit dat de Indische buurt relatief weinig welgestelde bewoners kent draagt bij aan het ontstaan van financiële tekorten. Ook de ontkerkelijking in de jaren zestig en de stadsvernieuwing, die leidt tot veranderingen in de samenstelling van de bevolking, versterken de moeilijkheden rond het behoud van de kerk. Uiteindelijk wordt de kerk in 1992 buiten gebruik gesteld en overgedragen aan Stadsherstel Amsterdam. Deze organisatie laat het gebouw door architect André van Stigt restaureren en verbouwen tot verhuurbare ruimten. Van 1994 tot en met 2011 vestigen onder anderen het Clara Wichmann Instituut en Aletta, het instituut voor vrouwengeschiedenis, zich in de kerk. Sinds 2012 hebben het Nederlands Philharmonisch Orkest en het Nederlands Kamerorkest er hun thuisbasis gevonden. In 2001 heeft de voormalige kerk de status van rijksmonument toegewezen gekregen.

Lieke Haan

Website by HOAX Amsterdam