Oude Kerk

1306

Oudste parochiekerk van Amsterdam
De Oude Kerk is het oudste gebouw van Amsterdam. Het werd waarschijnlijk in 1306 door Guy van Avennes, bisschop van Utrecht, gewijd aan de heilige Nicolaas. De kerk, die tot de Alteratie van 1578 Sint Nicolaaskerk heette, is een voorbeeld van Hollandse baksteengotiek. De constructie is licht, met houten tongewelven en hoge spitsboogvensters. Zo kon op het beperkte oppervlak een relatief hoog gebouw ontstaan.

Uitbreidingen
De kerk heeft een rijke bouwgeschiedenis. In een vroege bouwfase werd een oorspronkelijke houten kapel vervangen door een stenen zaalkerk. Na 1300 werd de toenmalige smalle driebeukige stenen kerk, met een rechthoekig koor en de kern van de huidige toren, gewijzigd in een hallenkerk met drie even brede en even hoge beuken en een verruimd koor. De parochiekerk is in de eeuwen daarop voortdurend vergroot. Al snel werden zijbeuken doorgetrokken en werd een vijfzijdige kooromgang toegevoegd. Tussen 1380 en 1412 werd aan de noordzijde de Sint-Joriskapel gebouwd en tussen 1450 en 1460 de Sint Sebastiaanskapel aan de zuidzijde. Het zo ontstane uiterlijk van een kruiskerk is later door de bouw van meer nieuwe kapellen tenietgedaan. De huidige Oudekerkstoren dateert van 1565.

Restauratie en archeologisch onderzoek
Wegens instortingsgevaar, veroorzaakt door problemen met de fundering, werd de kerk in 1951 gesloten. Tussen 1955 en 1979 vond een grondige restauratie plaats, gevolgd door verdere restauratiewerkzaamheden tussen 1994 en 1998, onder leiding van de architect J. van Stigt. De restauratie ging gepaard met archeologisch onderzoek, onder meer naar plafondschilderingen en glas-in-loodramen. Bij herstelwerkzaamheden ter bevordering van de exploitatiemogelijkheden werden de gebouwtjes rondom de kerk, daterend uit de 17e en 18e eeuw, deels gereconstrueerd. Katholieke overblijfselen van voor de Reformatie zijn de koorbanken (1480-90) en de glas-in-loodramen in de Mariakapel (1550). De Oude Kerk functioneert nu als tentoonstellingsruimte.

Website by HOAX Amsterdam