Tugelawegblokken

M3H Architecten, 2015

In de oude Jodenbuurt in de binnenstad van Amsterdam werden veel krottenwoningen van arbeiders noodzakelijk gesaneerd. Dit was een tegenvaller voor de armlastige arbeiders. Zij konden niet allemaal terugkeren in de degelijke nieuwbouwwoningen. In 1902 werd toen de Woningwet ingevoerd die de mogelijkheid bood om gesubsidieerde woningen te bouwen. Een jaar later tekende de socialistisch georiënteerde H.P. Berlage het stratenplan van de Transvaalbuurt. De Transvaalbuurt zou de proef op de som nemen van deze nieuwe wet. Diverse woningstichtingen bogen zich over het lot van de arbeiders, waaronder de Handwerkers Vriendenkring. De woningstichting werd in 1912 opgericht binnen de Joods-Amsterdamse gemeenschap en zou de belangen behartigen voor huisvesting van arbeidersgezinnen.  Voor de Joodse arbeiders werden speciaal woningen gebouwd in de Transvaalbuurt, waaronder de Tugelawegblokken.

Ontwerp
In 1915 ontwierp architect Leliman dit ensemble van vijf woonblokken in de Transvaalbuurt. De blokken zijn een voorbeeld van de vernieuwende woonblokken, zoals later de Amsterdamse School. In 2015 ontwierp M3H Architecten twee compleet vernieuwde bouwblokken van het ensemble. Het architectenbureau liet zich sterk inspireren door het oorspronkelijk ontwerp van architect Leliman. Dit is zeer detaillistisch hetgeen onder andere terug te zien is in de metselwerkgevels. De gevels zijn allen uniek met horizontale en verticale metselverbanden. Atelier NL ontwierp de patronen van de 15.000 kleurrijke, geglazuurde bakstenen in de gevels. De bakstenen markeren zowel het ensemble van de gebouwen, als de individuele woningen en zijn geïnspireerd op het tegeltableau van de oorspronkelijke opdrachtgever: de Handwerkers Vriendenkring. Het ontwerp van de twee vernieuwde woonblokken laat de geschiedenis van de gebouwen sierlijk doorschemeren.

Bewoners
De Tugelawegblokken trekken een diversiteit aan bewonersgroepen door middel van meerdere financieringscategorieën. Ouderen, jonge gezinnen, alleenstaanden en starters hebben allen hun weg gevonden naar de woonblokken. De vernieuwing van de Tugelawegblokken genoot van een bijzondere participatie van bewoners en omwonenden. Dit creëerde een bewustwording van de geschiedenis en kwam het woongenot en de leefbaarheid van de bewoners uiteindelijk ten goede.

De Tugelawegblokken waren in 2016 één van de tien genomineerden voor de Amsterdamse Architectuurprijs.

Website by HOAX Amsterdam