arcam

Spoorwegviaduct wordt kantoorruimte

Tussen de bogen van het spoorwegviaduct, gelegen tussen de Jordaan en het Prinseneiland, zijn onder andere werkplaatsen, kantoren, ateliers en een parkeergarage te vinden. Bij het project Tussen de Bogen is er in een historisch bouwwerk ruimte gemaakt voor een groot aantal bedrijfsruimtes.

Spoorlijnen
In 1878 wordt de spoorlijn van Den Helder naar Amsterdam in gebruik genomen. In 1923 volgt de lijn tussen Amsterdam en Zaandam. De spoorlijn wordt kruisingsvrij en verhoogd aangelegd op een gemetseld boogviaduct. De vier sporen die als gevolg hiervan langs de Haarlemmer Houttuinen lopen bieden treinen nog steeds over twee viaducten een weg van en naar het Centraal Station. In de jaren negentig wordt besloten de vier sporen uit te breiden tot zes. Op voorstel van verschillende buurtbewoners is besloten de ruimte onder de bogen te benutten.

Verborgen ruimte
Tussen 1994 en 1999 worden de ruimtes onder de bogen, die bijna honderd jaar dichtgemetseld zijn geweest, ineens bruikbaar. Architecten Anke Zeinstra en Tijmen Ploeg maken een ontwerp waarbij onder het viaduct aan de Haarlemmerhouttuinen en het viaduct aan de Prinseneilandsgracht nieuwe bedrijfsruimtes ontstaan. Onder het viaduct aan de Haarlemmerhouttuinen liggen ruimtes met een boogvormige doorsnede, afgeschermd met glazen puien. Onder het naastgelegen viaduct ontwerpen de architecten onder het betonnen dek kantoor- en atelieruimtes met een glazen gevel. Tegen de overlast van overrijdende treinen zijn in de ruimtes aparte tafelconstructies gemaakt van steenachtige wanden en plafonds. De ruimtes aan de grachtzijde worden ontsloten via een galerij die boven de gracht hangt. Verschillende creatieve bedrijven zijn nu onder de bogen gevestigd en tussen de verschillende sporen is bovendien parkeerruimte gecreëerd.

Tekst: Fieke de Groot