Woningen Spreeuwenpark
J.H. Rijnja / H.P. Berlage, J.C. van Epen, 1915
Eerste sociale woningbouw van Noord
Toen in het begin van de twintigste eeuw de industrie zich in Noord vestigde, ontbrak nog altijd een vaste verbinding met het centrum van de stad. De socialisten Arie Keppler (eerste directeur Stedelijke Woningdienst, 1915), Floor Wibaut (wethouder volkshuisvesting, 1914) en architect Jan Ernst van der Pek waren de pleitbezorgers van degelijke volkshuisvesting voor de arbeiders ter plekke.
Wonen in een tuindorp
Samen met werkgevers en woningbouwverenigingen realiseerde de gemeente Amsterdam hier een aantal tuindorpen, geïnspireerd op de ideeën van de Britse stedenbouwkundige Ebenezer Howard die als antwoord op de sociale en hygiënische misstanden in de West-Europese industriesteden het concept tuinstad had bedacht: een kern buiten de stad met een groen, dorps karakter maar mét de kwaliteiten van de stad. In Amsterdam-Noord waren de buurten zo kleinschalig dat van tuindorpen werd gesproken. In 1912 realiseerde de woningbouwvereniging Dr. Schaepman het eerste sociale woningbouwproject in de Spreeuwenparkbuurt. Het blok, ontworpen door architect J.H. Rijnja met drie lagen en een kap werd eigenlijk zeer tegen de wens van Keppler in gebouwd: hij wilde alleen laagbouw. Haaks op dit blok bouwde de Algemeene Woningbouwvereniging een door H.P. Berlage en J.C. van Epen ontworpen complex. Door de verspringende gevel en de inpassing van voortuintjes voldoet deze kant van het Spreeuwenpark al iets meer aan de criteria van een tuindorp.