arcam

SWEET! 
Door de centralisatie van het Amsterdamse bruggensysteem in het begin van deze eeuw verliezen veel brugwachtershuisjes hun functie en dreigen deze leeg komen te staan. Hierdoor ontstaat in 2010 het idee voor SWEETS, een co-creatie van architectenbureau Space & Matter, projectontwikkelaar Grayfield en Suzanne Oxenaar en Otto Nan, oprichters van het Lloyd Hotel & Culturele Ambassade, om de brugwachtershuisjes een nieuwe functie te geven als hotelsuites. Het concept is om in totaal 28 brugwachtershuisjes om te toveren tot hotelsuites verspreid over de stad waar je zelf incheckt en voor vermaak en eten de buurt in trekt. Op deze wijze moet het mogelijk zijn de huisjes kostenneutraal te onderhouden en behouden. Anno 2021 zijn er 21 huisjes voltooid en geopend, de andere zeven worden naar verwachting eind ditzelfde jaar opgeleverd. 

Variatie in huisjes
Het oudste brugwachtershuisje dateert uit 1673, maar ook zijn er voorbeelden te vinden van de Amsterdamse School en hedendaagse architectuur. De 28 brugwachtershuisjes worden elk apart aangepakt gezien de variatie in grootte en architectonische stijl. Dit brengt specifieke uitdagingen en nieuwe ontwerpen met zich mee. Ook de locatie van de huisjes verschilt, sommigen zijn gesitueerd op drukke kruispunten terwijl anderen juist op een rustige locatie zijn gebouwd. Een aantal voorbeelden van bijzondere brugwachtershuisjes die zijn getransformeerd tot hotelsuites is het brugwachtershuisje aan de Scharrebiersluis, wat een nationaal monument is, het modernistische brugwachtershuisje naast de Hortusbrug, en het brugwachtershuisje in Amsterdamse Schoolstijl van Van der Mey naast de Nieuwe Amstelbrug. Bij de transformatie van brugwachtershuisje tot hotelsuite is het exterieur intact gehouden, alleen het interieur is aangepakt om geschikt te maken als hotelsuite 

De moeite waard
Piet Kramer was lange tijd de vaste brugarchitect van de dienst Publieke Werken in Amsterdam, in deze hoedanigheid ontwerpt hij in totaal zeven brugwachtershuisjes. Het brugwachtershuisje naast de Willemsbrug, het oudste nog bestaande huisje uit zijn oeuvre wordt gezien als een van de meest fantasierijke. Daarnaast is ook het huisje naast de Beltbrug noemenswaardig door de opvallende, uitzonderlijke uitvoering in geel baksteen. Hiermee vormt dit huisje een uitzondering in het oeuvre van Kramer. Een tweede architect die menig brugwachtershuisje heeft ontworpen is Dirk Sterenberg, hij ontwierp een aantal huisjes rond 1960-70. Een voorbeeld hiervan is het brugwachtershuisje naast de Westerdoksbrug. Dit huisje is een voorbeeld van het streven naar innovatie en bouwen met nieuwe materialen van de jaren ‘60. 

Lieke Haan