arcam

Circus aan de Amstel
Aan de Amstel ligt het imposante Koninklijk Theater Carré. Het theater komt voort uit het Koninklijk Nederlandsch Circus Carré, dat door Oscar Carré eind negentiende eeuw is opgericht. Het circus geeft al sinds 1879 wintervoorstellingen. Aanvankelijk gebeurt dit in een tijdelijk houten gebouw met een stenen voorgevel aan het huidige Weteringcircuit. Het circus verplaatst naar het nieuwe gebouw aan de Amstel in 1887. In 1920 verandert de naam naar Koninklijk Theater Carré. Tegenwoordig worden in het gebouw voornamelijk musicals, popconcerten, muziek-, toneel- en cabaretvoorstellingen gegeven. Er is één grote zaal waar 1756 bezoekers zittend plaats kunnen nemen.

Van circustheater naar theatercircus
Het gebouw aan de Amstel is ontworpen door J.P.F. van Rossen en W.J. Vuyk als een circus met een kleine theateraccommodatie. Typerend is de classicistische gevel aan de Amstelzijde met in het midden een tempelfront. In 1992/1993 en 2003/2004 is Carré grootschalig verbouwd en gerenoveerd, met als doel om het circustheater te transformeren naar theatercircus. Beide verbouwingen zijn uitgevoerd door architectenbureau Greiner & Van Goor (inmiddels overgegaan in GGH Architecten). Carré zou hierbij geschikt blijven voor circusvoorstellingen, maar het kleine toneel van tien bij tien meter is uitgebreid om ook grotere producties podium te bieden. In de eerste fase (1992/1993) is het toneel vergroot naar veertien meter breed en zeventien meter diep. De oorspronkelijke toneelopening wordt omringd met ornamenten. Om deze niet verloren te laten gaan bij de verbreding zijn hier gipsen kopieën van gemaakt die zijn opgenomen in het nieuwe ontwerp om zo de karakteristieke sfeer te behouden.

Van gammel achterhuis naar massief toneelhuis
Om de toneelvergroting te verwezenlijken is ook het krappe en gammele ‘achterhuis’ met een pittoresk schuin dak afgebroken en een volledig nieuw toneelhuis met een hoogte van wel 28 meter gebouwd. Het toneelhuis door Greiner & Van Goor bestaat uit zeven torens die deels met bakstenen pilaren in de Onbekendegracht staan en een nog hoger tussenstuk met zes uitstekende tussenschotten. Het geheel steekt als een ribbenkast boven alles uit. Tegen de noordzijde van het toneelhuis staat een hoog, slank, witgepleisterd huis. Daarin zijn de repetitiestudio, die ook als kleine zaal kan worden gebruikt, en een artiestenfoyer gevestigd. Aan de zuidzijde is de zijgevel van het toneelhuis wel in het zicht gehouden met als toevoeging de halfronde portiersloge.

Verdere vernieuwing
Bij de tweede fase van de renovatie in 2003/2004 is onder andere de fundering vernieuwd, de garderobes verplaatst en uitgebreid, het zaalplafond verhoogd, de rollenzolder vernieuwd, de pistevloer van liften voorzien en ook is er een nieuwe foyer onder het bolle dak gemaakt. De plaatsing van een groot raam in het dak zorgt voor een prachtig uitzicht over de binnenstad van Amsterdam vanuit de foyer. Ook zijn verschillende technische theaterinstallaties aangebracht.

Pop-up terras
In de zomer van 2020 is Amsterdam er een uniek, tijdelijk terras rijker op geworden. Carré Terras aan de Amstel is gebouwd op pontons en drijft daarmee op de Amstel. Het zeer ruime terras heeft plek voor tweehonderd stoelen en zestig tafels met inachtneming van de 1,5 meter vanwege de toen geldende coronamaatregelen. Om de lokale horeca te helpen tijdens de coronacrisis stelt Carré het terras tijdens de zomer van 2020 iedere twee weken beschikbaar voor Amsterdamse restaurants die zelf geen of een beperkt eigen terras hebben. Naast het eigen Carré Terras op de Amstel wordt dan een speciaal menu geserveerd door de collega-restaurants.

Tekst: Anna Peschier